چهار نکته در مورد نعل درگاه که هنگام دیوارچینی باید به آن توجه کنیم
در این مقاله کوتاه به ۴ نکته در مورد نعل درگاه اشاره میکنیم که بعضا مشاهده کردم در ساختمانها رعایت نمیشوند. ابتدا توضیحی کوتاهی در مورد نعل درگاه برای معدود دوستانی که شاید اشنایی نداشته باشند.
سوال: نعل درگاه چیست و در چه مواقعی در ساختمان بکار میرود:
نعل درگاه در واقع پروفیلی هست که در جاهایی که دیوار از ارتفاعی بالاتر از سطح زمین شروع میشود و تا ارتفاعی بالاتر ادامه میابد نصب میشود تا وزن دیوار را تحمل کند. در ساختمانها معمولا برای دیوارچینی بالای چهارچوب دربها و بالای پنجره ها از نعل درگاه استفاده میشود.
سوال: چند نوع نعل درگاه داریم و هرکدام در چه مواردی بکار میرود.
الف: نعل درگاه متشکل از پروفیل های تیرآهن: این نعل درگاه با استفاده از دو پروفیل آهن که با تسمه به هم متصل میشوند ساخته میشود. از این نعل درگاه در مواقعی که وزن دیوار بالای نعل درگاه زیاد باشد استفاده میشود. مثل شکل زیر که به دلیل آجر چینی با آجر فشاری و با ارتفاع نسبتا زیاد که باعث شده است وزن وارد به نعل درگاه افزایش یابد.
ب: نعل درگاه با استفاده از تیر بتنی: این نوع نعل درگاه نیز در مواردی که وزن دیوار بالای ان زیاد است مورد استفاده قرار میگیرد. در سایر موارد نیز میتوان از این نعل درگاه استفاده نمود. که از دو میلگرد تشکیل میشود که داخل قالبی بتنی (مثل تیرچه) قرار گرفته اند.
اشکال این نوع نعل درگاه زمان بر بودن و نداشتن قالب مناسب برای بتن ریزی نعل درگاه در کارگاه ساختمانی است.
ج: نعل درگاههای چوبی: که مانند موارد قبلی است و به جای اهن یا بتن قطعه ای چوب قرار میدهند که البته این نوع نعل درگاه منسوخ شده است.
د: سایر انواع نعل درگاه : معمولا با استفاده از دو نبشی که بوسیله میلگردهایی به هم وصل میشوند ساخته میشوند و در مواردی که وزن دیوار بالای نعل درگاه زیاد نیست استفاده میشود.
نکته اول: نعل درگاه را چقدر روی دیوارهای مجاور امتداد بدهیم؟
توجه شود که نعل درگاه باید حداقل به اندازه ۳۵ سانتی متر یا یک دهم دهانه(هرکدام که بیشتر ) روی دیوارهای اطراف بنشیند:
مبحث هشتم بند۸-۳-۱-۱۲ صفحه ۲۷:
طول تکیه گاه تیر نعل درگاه در هرطرف بایستی حداقل ۳۵ سانتی متر یا یک دهم طول دهانه، هر کدام بیشتر است در نظر گرفته شود.
بنابراین اگر طول دهانه ای که میخواهیم نعل درگاه را بگذاریم کمتر از ۳/۵ متر بود باید از هر طرف ۳۵ سانتی متر روی دیوار امتداد یابند و اگر طول دهانه بیشتر از ۳/۵ متر بود باید به اندازه یک دهم دهانه از هر طرف امتداد یابد.
توجه شود اگر نعل درگاه به اندازه کافی روی دیوارها امتداد نیابد ممکن است در آینده دچار خیز شود و ترکهایی روی دیوار بالای نعل درگاه ایجاد شود.
نکته دوم: اگر جای کافی برای امتداد نعل درگاه روی دیوارهای مجاور نبود چکار کنیم؟!
به تصویر زیر دقت کنید. در موارد خاصی طول نعل درگاه زیاد است (مثلا ۵ متر) برای جلوگیری از خیز نعل درگاه طبق ایین نامه باید حداقل ۵۰ سانتی متر از هر طرف نعل درگاه امتداد یابد ولی روی دیوارهای اطراف این فضا وجود ندارد. این اتفاق در پنجره هایی که طول زیادی دارند معمولا مشاهده میشود. در این جور موارد باید نعل درگاه را با استفاده از قیدهایی به تیر یا ستونهای اطراف آن مهار کنیم . اینکار به خصوص در ساختمانهای فلزی به راحتی امکان پذیر است. در ساختمانهایی بتنی نیز میتوان با استفاده از تفنگهای میخکوب صفحاتی فلزی را بروی تیرها یا ستونها کوبید و با استفاده از نبشی با سایز مناسب(نبشی ۳ یا ۴) نعل درگاه را به صفحات میخکوبی شده جوش داد. روش اجرا شده در تصویر زیر نیز میتواند اجرا شود
سوال: آیا اتصال نعل درگاه به تیرها یا تیرچه ها باعث بوجود امدن باره اضافی در تیرها نمی شود؟ و عملکرد تیر را تحت تاثیر قرار نمیدهد؟
دوستان پاسخ این سوال را در کامنتهای زیر این مقاله بنویسید.
نکته سوم: زدن ضدزنگ به نعل درگاههای فلزی:
بهتر است نعل درگاهها به خصوص نعل درگاههایی که بالای چهارچوب دربهای اتاقها قرار میگیرند. ضدزنگ بخورند چون روی این نعل درگاها گچ کشیده میشود که اولا گچ خاصیت خورندگی زیادی دارد و ممکن است در طول زمان باعث پوسیدگی نعل درگاه شود و ثانیا در اثر نعل درگاه زیر گچ قطعا زنگ میزند و میتواند باعث افتادن رنگ زرد زنگ روی دیوار گچی در سالهای بهره برداری شود. که منظره ی خوبی ندارد و نشان از ضعف مجری میباشد
نکته چهارم: عدم استفاده از چهارچوب فلزی دربها به جای نعل درگاه:
بعضا در برخی پروژه ها مشاهده کردم که بالای دربهای اتاقها سفال یا بلوک یا اجر مستقیما روی چهارچوب درب ها چیده شده است (این روش در ساختمانهایی که مجری و پیمانکار ضعیف دارند به وفور یافت میشود) که کاملا غلط است زیرا وزن دیوار روی چهارچوبها قرار میگیرد و کلا فلسفه نعل درگاه که تحمل وزن دیوار بالای آن است را از بین میبرد و در دراز مدت باعث تغییر شکل چهارچوب میشود و ممکن است در انتهای ساختمان دربهای اتاقها در این چهارچوبها جا نرود و در نصب انها با مشکل مواجه شویم.
Comments (18)
سلام و وقت بخیر خدمت شما دوست گرامی
لطفا راهنمایی بفرمائید چرا در بعضی از ساختمانها پنجره ها به خصوص قسمت زیر پنجره ترک میخورد ممنون میشم جواب سوال بنده رو بدید،مرسی از مطالب آموزندتون.
با سلام خدمت شما دوست عزیز
اصولا ترک خوردگی زیر پنجره در ساختمان اغلب به دلیل دو ضعف اجرایی زیر میتواند باشد
۱-در برخی ساختمانها در زمان سفت کاری بالابر در سمت نمای ساختمان نصب می شود. و مصالح از محل پنجره ها به داخل کشیده می شود. حال برای آنکه بتوان مصالح را به داخل کشید. محل پنجره کلا از کف تا سقف خالی گذاشته می شود و تنها دیوارهای اطراف پنجره اجرا می شود. در انتهای کار دیوار قسمت زیر پنجره چیده می شود. در این حالت بندهای سفال(یا بلوک) چیده شده(در زیر پنجره) ناگزیر روی یک خط می افتند. قرار گرفتن این بندها روی یک خط یعنی آمادگی ایجاد ترک در زمان نشست ساختمان در آن ناحیه. و قطعا این نواحی پس از ساخت ساختمان و نشستهای کوچک اولیه ترک میخورند. این ترکها معمولا در دو انتهای محل پنجره و به صورت عمودی ظاهر می شوند. و برای جلوگیری از این مشکل باید در زمان استفاده از بالابر دیوار زیر پنجره به صورت هشت گیر اجرا شود.
۲-عدم اتصال پنجره به سازه و پیچ کردن پنجره ها به سنگ نما. در برخی ساختمانها پنجره را مستقیما به سنگ نما پیچ میکنند.در این صورت وزن پنجره بروی دیوار زیرین خواهد بود. و در زمان نشست ساختمان به ایجاد ترک کمک مینماید. روش صحیح این است که ابتدا فریم هایی که به سازه وصل هستند اجرا شوند و سپس پنجره به این فریم ها پیچ شود
پی نوشت: پاسخ این سوال چندین روز پیش نوشته شده بود ولی به دلایل نامعلومی پاک شد و مجددا نوشته شده است
سلام خوب بود مرسی
سلام
تشکر خیلی کامل و مفید بود
درود
در هنگام نصب نعل درگاه از نبشی بالای محل درب ورودی که عرض حدود یکمتر دارد و هر دو طرف ورودی والپست عمودی قرار گرفته ، نبشی نشیمن نعل درگاه باید داخل جان نعل درگاه جهت اتصال به والپست جوش شود یا زیر نعل درگاه ؟
سلام
خسته نباشید
بنده میخوام داخل یک دیوار، یک روشویی دایره ای شکل داخل دیوار ایجاد کنم با قطر ۵۰ سانت فرورفتگی داخل دیوار تقریبا ۳۰ سانت. برای این کار باید عین همین نعل که شا گفتین برای سر درب استفاده میشه من هم اسکلت فلزی دایره ای شکل سفارش بدم بعد اطراف اون رو با آجر و سیمان تکمیل کنم تا طرح دایره ای مورد نظرم به دست بیاد تو بنایی به چنین کاری اصطلاحا چی میگن که بزنم تو اینترنت ببینم چطور کار میکنند… ممنون.
سلام دوست عزیز
اصطلاح خاصی نداره با همان کلمه ی نعل درگاه میتونید سرچ کنید، نیاز به کار خاصی هم نیت باید نعل درگاه دایره ای بسازید به نحو مناسبی مهار کنید(مثل جوش دادن به اسکلت یا ایجاد زائده فلزی برای مهار در دیوار) و سپس دیوار رو و اطراف آن را بچینید
تشکر فراوان یاشاسین
سلام ممنونم
خیلی عالی بود
خداخیرتون بده
سلام، خوشحالم که براتون مفید واقع شد
با سلام و درود و تشکر از مطالب خوبت
مهندس دو تا سوال
۱- اگر ما بالای محل درب ، وال پست افقی بزاریم ، و این وال پست افقی رو به عمودی متصل کنیم ، مشکل نداره دوباره چهار چوب فلزی درب رو به این وال پست عمودی وصل کنیم ؟
۲- در صورتی که ما برای پنجره ها وال پست افقی و عمودی گزاشتیم ، چطوری داخل این نبشی ها ، پروفیل قوطی ،انتظار، برای نصب پنجره رو در نظر بگیریم؟
با سلام و عرض احترام
مهندس در مورد سوال اول مشکلی نداره و اتفاقا چهارچوب درب محکمتر خواهد شد
در مورد سوال دوم میتوانید ساب فریم ها را به وال پست جوش دهید
با سلام .میخواستم بپرسم آیا میشه داخل دیواری که ۱۰ ساله ساخته شده درب ایجاد کرد یعنی یک قسمت دیوار رو تخریب کرد از پایین و چطوری باید نعل درگاه رو در این مورد اجرا کرد
با سلام
بایستی نوع دیوار طول و ارتفاع و ضخامت دیوار مشخص باشد تا بتوان راه حل پیشنهاد داد
چنانچه دیوار باربر باشد ایجاد درب باعث تضعیف دیوار شده و به هیچ وجه توصیه نمی شود
چنانچه دیوار جداکننده باشد، بهتر انست که دیوار تخریب شود و مجددا با در نظر گرفتن بازشو درب چیده شود.
در صورت عدم امکان تخریب کل دیوار، بایستی در محلی که میخواهید درب نصب کند، از بالای دیوار به اندازه عرض درب بعلاوه حدود ۱۰ سانتی متر بیشتر از هر طرف دیوار تخریب شود سپس در چپ و راست این محل وال پست کار گذاشته شود سپس نعل درگاه ساخته شده و به این وال پستها جوش داده شود و روی نعل درگاه دیوار چیده شود. و سپس کار برای نصب درب آماده است
خیلی عالی بود مرسی
خیلی عالی بود مرسی
سلام
ببخشید فرق بین وال پست و نعل درگاه چیه؟
سلام دوست عزیز
وال پست المانهای عمودی هست که چپ و راست دیوارها نصب میشه از خراب شدن و پرت شدن خارج از صفحه دیوار جلوگیری میکنه
نعل درگاه افقی هست و بالای محل دربها و پنجره ها نصب میشه تا بتونن بالای در یا پنجره دیوار بچینند